بلیچینگ دندان چیست؟
دندان‌ها ممکن است به دلایل مختلفی تغییر رنگ دهند یا بدرنگ شوند. اگر می‌خواهید دندان‌های سفیدی داشته باشید، راه‌های مختلفی پیش روی‌تان قرار دارد. می‌توانید برای سفید کردن دندان به دندانپزشک مراجعه کنید یا از محصولات سفیدکننده خانگی استفاده کنید. با این‌که سفید کردن دندان‌ها می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد، اگر روش استفاده از این محصولات را به‌درستی پیاده کنید، شیوه‌های معمول سفید کردن دندان می‌تواند بی‌خطر باشد.
چرا دندان تغییر رنگ می‌دهد؟
دندان به دلایل مختلفی تغییر رنگ می‌دهد.
تغییر رنگ بیرونی
- تغییر رنگ بیرونی دندان زمانی اتفاق می‌افتد که غذاها، نوشیدنی‌ها یا سیگار کشیدن موجب تغییر رنگ دندان شود. قهوه، چای، شراب قرمز، مواد خوراکی که رنگ دارند و تنباکو موجب ایجاد این نوع تغییر رنگ می‌شود. این تغییر رنگ در قسمت بیرونی دندان اتفاق می‌افتد.
- تغییر رنگ بیرونی دندان می‌تواند با استفاده از خمیردندان‌های سفیدکننده از بین برود.
تغییر رنگ داخلی
- این نوع تغییر رنگ در داخل دندان شکل می‌گیرد. ممکن است به خاطر استفاده از دارو، بیماری‌هایی که در کودکی به آن مبتلا شده‌اید، عفونت یا آسیب‌دیدگی دندان و پیری دچار این نوع تغییر رنگ دندان شوید.
- برای از بین بردن تغییر رنگ داخلی یا سفید کردن دندان‌ها باید از بلیچ‌های حرفه‌ای استفاده کرد.
برای تصمیم‌گیری درباره‌ی روش انجام بلیچینگ باید بدانید نوع تغییر رنگ دندان چیست.
راه‌های مختلف سفید کردن دندان‌ها
روش‌ها و محصولات مختلفی برای سفید کردن دندان‌ها وجود دارد. ممکن است در انتخاب بین آن‌ها دچار سردرگمی شوید و مطمئن نباشید که کدام‌یک از آن‌ها بی‌خطر است.
شیوه‌های مختلف بلیچینگ به سه دسته عمده تقسیم می‌شوند:
- به کمک دندانپزشک در مطب
- به توصیه‌ی دندانپزشک و استفاده از یک محصول سفیدکننده در خانه
- استفاده از محصولات داروخانه‌ای یا خانگی با یا بدون نظارت دندانپزشک
برای انتخاب از میان یکی از این روش‌ها برای سفید کردن دندان باید یک یا دو فاکتور را در نظر داشته باشید، از جمله:
- تغییر رنگ دندان شما از چه نوعی است
- هزینه‌ی روش‌های مختلف چقدر است
- روش‌های درمانی چیست
- سن (این معیار برای کودکان باید در نظر گرفته شود)
- وضعیت دندان‌ها ازجمله داشتن روکش یا پرکردگی
بهترین راه این است که پیش از انتخاب روش بلیچینگ حتماً با دندانپزشک مشورت کنید. دندانپزشک می‌تواند یک روش درمانی ویژه برای برطرف کردن مشکل شما پیشنهاد کند. می‌توانید با دندانپزشک درباره‌ی یک یا چند روش سفید کردن دندان‌ها مشورت کنید.
به یاد داشته باشید، مدت‌زمانی که طول می‌کشد تا دندان‌ها به شکل بی‌خطر سفید شوند، به نوع تغییر رنگ دندان و روشی که برای سفید کردن به کار می‌گیرید، بستگی دارد.
سفید کردن حرفه‌ای دندان
دندانپزشک می‌تواند به روش‌های مختلف دندان‌های شما را چه در مطب چه در خانه سفید کند. به‌طور کلی دندانپزشکان به کمک کاربامید پروکساید دندان را سفید می‌کنند. این ماده به هیدروژن پروکساید تبدیل می‌شود و رنگ دندان را طی یک واکنش شیمیایی تغییر می‌دهد. این روش سفید کردن دندان‌ها کاملاً بی‌خطر است.
در مطب
روش بلیچینگ در مطب می‌تواند مفید باشد چراکه به‌سرعت انجام می‌شود و تأثیر سفیدکنندگی آن هم مدت‌زمان بیشتری دوام خواهد شد. اغلب یک مراجعه‌ی یک‌ساعته یا چند جلسه ویزیت برای سفید کردن دندان کافی است. سرعت بالای این روش به خاطر حجم بالای هیدروژن پروکساید در محصولات تخصصی دندانپزشکی در مقایسه با محصولاتی است که می‌توانید در خانه از آن استفاده کنید. این روش در مطب برای کسانی توصیه می‌شود که به تحلیل رفتن لثه یا زخم لثه مبتلا هستند.
دندانپزشک می‌تواند با کمک نور که روی ماده بلیچینگ تابانده می‌شود، به روند درمانی سرعت ببخشد، اما تأثیرگذاری این روش اثبات نشده است.
روش بلیچینگ در خانه تحت نظر پزشک
دندانپزشک می‌تواند به شما کمک کند تا در خانه دندان‌هایتان را سفید کنید. دندانپزشک می‌تواند قالب مناسب اندازه‌ی دهان شما را در اختیارتان بگذارد. در خانه می‌توانید ژل را روی دندان قرار داده و قالب را به مدت ۳۰ دقیقه تا یک ساعت روی دندان بگذارید (بنا به نظر پزشک) و این کار را چند هفته ادامه دهید تا دندان‌ها سفید شوند.
محصولات سفیدکننده‌ی دندان و دیگر روش‌های خانگی
می‌توانید محصولات سفیدکننده‌ی داروخانه‌ای را برای درمان رنگ بد دندان‌ها استفاده کنید. برخلاف محصولاتی که توسط دندانپزشک تجویز می‌شود، این محصولات داروخانه‌ای حاوی کاربامید پروکساید و نیستند یا میزان آن بسیار کمتر است. این به این معنی است که اگر دندان شما دچار تغییر رنگ داخلی شده باشد، سفیدکننده‌های داروخانه‌ای ممکن است چندان تأثیرگذار نباشد یا مدت طولانی‌تر برای سفید کردن دندان زمان ببرد.
برخی محصولات داروخانه‌ای گواهی تأییدیه‌ی انجمن دندانپزشکان آمریکا را دارند. اما همه این محصولات دارای این تأییدیه نیستند و بعضی از آن‌ها را همچنان می‌توان استفاده کرد، اما این تأییدیه به این معنی است که می‌توانید با خیال راحت‌تر آن‌ها را تهیه کنید و از بی‌خطر بودن آن‌ها اطمینان داشته باشید.
همیشه به دستورالعمل محصولی که خریده‌اید به‌دقت عمل کنید.
خمیردندان‌های سفیدکننده
خمیردندان‌های سفیدکننده حاوی کاربامید پروکساید نیستند. این خمیردندان‌ها با مواد مختلفی که دارند، ازجمله ساینده‌ها و ماده شیمیایی کووارین آبی، قسمت بیرونی دندان را هدف قرار می‌دهند. مدتی طول می‌کشد تا شاهد تأثیرگذاری این خمیردندان‌ها باشد اما خمیردندان‌هایی که حاوی کووارین آبی هستند، تأثیرشان گاهی پس از یک‌بار مسواک زدن هم ممکن است آشکار شود چون این ماده شیمیایی موجب می‌شود دندان‌ها سفید به نظر برسند.
نوارهای سفیدکننده
می‌توانید از داروخانه‌ها نوارهای سفیدکننده‌ی دندان را تهیه کنید. این محصول حاوی مقدار کمتری هیدروژن پروکساید است. این نوارها را می‌توانید یک یا دو بار در روز برای مدت مشخص روی دندان بدرنگ قرار دهید.
نوارهای سفیدکننده‌ی دندان انواع متنوعی دارند که غلظت ماده سفیدکننده‌ی آن‌ها باهم متفاوت است.
کربن فعال و دیگر روش‌های خانگی
شاید کنجکاو باشید بدانید چه روش‌های خانگی برای سفید کردن دندان‌ها وجود دارد. کربن فعال یکی از این روش‌ها است. از نظر علمی اثبات نشده است که این روش‌ها در سفیدی دندان تأثیر دارند و باید قبل از به کار بستن آن‌ها حتماً با دندانپزشک مشورت کنید. چرا که ممکن است این مواد به دندان‌ها آسیب برسانند.
پرسش‌های متداول در مورد بلیچینگ
بله. دندان‌های زردرنگ به بلیچینگ واکنش بهتری نشان می‌دهند. دندان‌هایی که رنگشان به قهوه‌ای متمایل شده، کمتر و دندان‌های خاکستری یا بنفش ممکن است اصلاً به بلیچینگ واکنش نشان ندهند. تغییر رنگ آبی-خاکستری اگر در اثر تتراسایکلین ایجاد شده باشد، به‌سختی از بین می‌رود و ممکن است نیاز به یک دوره‌ی درمانی ۶ ماهه و چندین ویزیت مداوم داشته باشد. دندان‌هایی که تیره‌رنگ شده‌اند را می‌توان با روش‌های دیگری مثل روکش، باندینگ یا تاج دندان درمان کرد. باید برای انتخاب بهترین روش حتماً با دندانپزشک مشورت کنید.
هر کدام از روش‌های سفید کردن دندان، میزان سفیدی برای هر فرد بسته به نوع دندان، نوع تغییر رنگ و میزان غلظت ماده‌ی سفیدکننده و طول مدت‌زمانی و سیستم بلیچینگ متفاوت باشد.
پس از بلیچینگ در مطب، دندانپزشک احتمالاً چند روز بعد شما را ویزیت خواهد کرد تا وضعیت لثه‌ها را چک کند. اگر تحت نظر پزشک در منزل بلیچینگ را انجام داده‌اید باز هم دندانپزشک برای بررسی وضعیت لثه و میزان سفید شدن دندان‌ها معمولاً پس از یک هفته بیمار را ویزیت خواهد کرد و دوباره بعد از چند هفته ویزیت تکرار می‌شود.
سفید کردن دندان‌ها دائمی نیست. از آنجاکه دندان در معرض غذاها و نوشیدنی‌های مختلفی قرار دارد که همگی موجب تغییر رنگ می‌شوند، ممکن است حتی بعد از یک ماه هم شاهد کم شدن میزان سفیدی دندان‌ها باشید. کسانی که از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی که تغییر رنگ ایجاد می‌کنند، پرهیز می‌کنند، ممکن است تا یک سال یا بیشتر هم نیازی به بلیچینگ مجدد نداشته باشند.
توصیه‌هایی برای سفید نگه‌داشتن دندان‌هایی که تازه بلیچینگ شده‌اند:
- از مصرف یا قرار گرفتن در معرض موادی که موجب تغییر رنگ دندان می‌شوند، دوری کنید. اگر نوشیدنی‌هایی می‌خورید که رنگ دندان را تغییر می‌دهند از نی استفاده کنید تا مایع به دندان‌های جلویی برخورد نکند.
- بعد از مصرف نوشیدنی‌ها یا غذاهایی که رنگ دندان را تغییر می‌دهند، مسواک بزنید.
- روش‌های بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. بسته به روشی که برای سفید کردن دندان‌ها به کار بسته‌اید، ممکن است هر شش ماه یک‌بار نیاز به تجدید بلیچینگ داشته باشید. اگر سیگار می‌کشید یا نوشیدنی‌های رنگی زیادی می‌نوشید، باید با فواصل کمتری روش‌های سفیدکننده را تکرار کنید.
دو عارضه‌ی جانبی که پس از سفید کردن دندان اتفاق می‌افتد یکی حساس شدن موقت دندان و دیگری تحریک بافت نرم دهان، خصوصاً لثه است. حساس شدن دندان‌ها اغلب در مراحل ابتدایی بلیچینگ اتفاق می‌افتد. تحریک بافت معمولاً در اثر استفاده از قالب نامناسب یا ماده سفیدکننده ایجاد می‌شود. هر دو عارضه جانبی معمولاً موقتی هستند و طی ۱ تا ۳ روز بعد از بلیچینگ از بین می‌روند.
اگر دندان‌ها حساس شده است می‌توانید از این روش‌ها استفاده کنید:
- مدت‌زمان قرار دادن قالب در دهان را کمتر کنید (مثلاً به‌جای یک ساعت، دو پارت نیم‌ساعته قالب را در دهان بگذارید)
- هر دو سه روز یک‌بار از سفیدکننده‌ی دندان استفاده نکنید تا به دندان فرصت دهید با روند سفید شدن خود را مطابقت دهد
- از دندانپزشک یا داروساز بخواهید محصولاتی که حاوی فلوراید بالا هستند را به شما معرفی کنند که می‌توانند مواد معدنی دندان را ترمیم کنند. محصولات حاوی فلوراید را روی قالب بریزید و ۴ دقیقه قبل از استفاده از ماده سفیدکننده روی دهان قرار دهید.
- از خمیردندان‌های مخصوص دندان‌های حساس استفاده کنید. این خمیردندان‌ها حاوی نیترات پتاسیم هستند که عصب دندان را آرام می‌کنند.
نه. بیمه‌ی دندانپزشکی شامل هزینه‌ی بلیچینگ و سفید کردن دندان‌ها نمی‌شود.
پژوهش روی محصولاتی که حاوی ۱۰٪ کاربامید پروکساید هستند، نشان می‌دهند که این محصولات هیچ تأثیری مینای دندان ندارند.
پس از ۱۰ سال استفاده از سفیدکننده‌های حاوی ۱۰٪ کاربامید پروکساید، هیچ اثری از آسیب رسیدن به مواد پرکننده دندان دیده نشده است. مسئله آسیب رسیدن به این مواد ترمیمی نیست، بلکه باید این نکته را بدانید که روکش دندان، تاج، فیلرهای همرنگ دندان و باندینگ‌ها و بریج‌ها هیچ‌کدام در اثر بلیچینگ سفید نمی‌شوند. و این یعنی اگر دندان‌های شما پیش از بلیچینگ به اشکال مختلف تحت درمان قرار گرفته‌اند باید آن را ترمیم و تعویض کرد تا با بقیه دندان‌ها همرنگ شوند.
هیچ مدرکی وجود ندارد که اثبات کند روش‌های سفید کردن دندان تأثیر مخربی روی سلامت عصب دندان دارند. در پژوهشی آمده است که حتی بعد از ۴.۵ و ۷ سال، هیچ‌کدام از افرادی که از یکی از روش‌های بلیچینگ استفاده کرده‌اند، به روت کانال دندان‌های سفیدشده نیاز پیدا نکرده‌اند.
دیدگاهتان را بنویسید