بررسی اجمالی
دندانهای عقل سومین مجموعه از دندانهای آسیاب هستند که در پشت دهان شما قرار دارند. آنها معمولاً زمانی پدیدار میشوند که شما بین ۱۷ تا ۲۵ سال سن دارید. کشیدن و یا تخلیه دندان عقل رایج است. ممکن است نیاز به کشیدن داشته باشند زیرا تحت فشار قرار گرفتهاند و طبیعی بیرون نمیآیند. یا ممکن است نیاز به کشیدن داشته باشند زیرا با زاویه اشتباه بیرون میآیند.
در طول کشیدن، بیهوشی به شما داده میشود. بسیاری از جراحان از نوعی بیحسی موضعی، آرامبخش یا بیهوشی عمومی استفاده میکنند. اگر دندانهای شما هنوز در نیامدهاند، جراح احتمالاً برشهایی برای تخلیه آنها ایجاد میکند. اگر استخوان دسترسی به ریشه دندان را مسدود کرده باشد، ممکن است نیاز به برداشتن استخوان باشد. پس از کشیدن دندانها، محل را تمیز میکنند و در صورت لزوم برای بستن محل برش بخیههایی اضافه میکنند. آنها همچنین گاز را روی محل قرار میدهند.
این که بعد از کشیدن و یا تخلیه دندان عقل چه میخورید مهم است. خوردن غذاهای نرم یا مایع محل را تحریک نمیکند و به بهبود سریعتر آن کمک میکند. برخی از غذاها و نوشیدنیها میتوانند تحریککننده باشند یا در محل گیر کنند و منجر به عفونت شوند. رعایت دستورات پزشک در مورد آنچه بعد از جراحی باید بخورید بسیار مهم است.
بعد از کشیدن دندان عقل چه بخوریم؟
بلافاصله پس از کشیدن دندان عقل و در طول دوران نقاهت با مواد غذایی مایع و نرم شروع کنید. اگر مجبور به جویدن این مواد غذایی نباشید، درد هم متحمل نمیشوید. در این زمان از خوردن مواد غذایی سفتتر خودداری کنید، زیرا ممکن است به ناحیه بهبودی آسیب بزنند یا در آن گیر کنند.
نمونههایی از مواد غذایی مایع و نرم عبارتند از:
- پوره سیب
- ماست
- اسموتیها
- آبگوشت و سوپ
- پوره سیبزمینی
- ژله، پودینگ، و بستنی
مواد غذایی سرد مانند ژله، اسموتیها و بستنی ممکن است کمی ناراحتی را تسکین دهند. سوپها و اسموتیهای غنی از مواد مغذی میتوانند به بهبودی کمک کنند. سوپها بهطور خاص میتوانند به تعادل سایر گزینههای حاوی قند بالا در لیست کمک کنند.
همانطور که شروع به بهبودی میکنید، میتوانید مواد غذایی معمولی بیشتری مصرف کنید. قبل از این که به سراغ مواد غذایی مانند مرغ، میوهها و سبزیجات بروید، کار را با مواد غذایی نیمه نرم مانند تخممرغ، بلغور جو دوسر فوری و نان تست شروع کنید.
بعد از کشیدن دندان عقل چه چیزهایی نخوریم
برخی از مواد غذایی وجود دارد که باید بعد از کشیدن دندان عقل از آنها اجتناب کنید. در چند روز اول به غذاهای ذکرشده در بالا پایبند باشید. از مصرف غذاهای زیر به مدت یک هفته یا بیشتر تا زمان بهبودی محل خودداری کنید.
- غذاهای اسیدی و تند (از جمله آب مرکبات) ممکن است باعث تحریک و درد شوند.
- نوشیدنیهای الکلی میتوانند ناحیه مورد نظر را تحریک کنند و احتمالاً با داروهای مسکن تجویزشده توسط پزشک تداخل منفی خواهند داشت.
- غلات (از جمله برنج و کینوا) و هر نوع دانه بهراحتی در محل استخراج گیر میکنند.
- غذاهای سفت یا سخت جویدنی (از جمله آجیل، چیپس و ترشی) میتوانند دوباره بخیهها را باز کرده و بهبودی را به تأخیر بیندازند.
همچنین باید حداقل ۷۲ ساعت پس از جراحی از استعمال دخانیات یا استفاده از هر نوع تنباکو خودداری کنید زیرا میتواند بهشدت خطر بروز عوارض را افزایش دهد. حداقل یک هفته از تنباکوی جویدنی استفاده نکنید.
زمانبندی دوره بهبودی
در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول فقط از غذاهای مایع و نرم مانند ماست، پوره سیب و بستنی استفاده کنید. غذاهای سرد ممکن است به رفع برخی از ناراحتیها کمک کند.
با بهتر شدن محل میتوانید غذاهای جامد بیشتری مصرف کنید. در روز سوم پس از جراحی، غذاهایی مانند تخممرغ، نان تست یا بلغور جو دوسر را امتحان کنید. بهتدریج به افزایش غذاهای جامد ادامه دهید زیرا جویدن هیچ دردی ایجاد نمیکند. اگر هنگام جویدن احساس درد کردید، به غذاهای نرم و نیمه نرم برگردید.
بسیاری از افراد میتوانند در عرض یک هفته به غذا خوردن عادی بازگردند.
عوارض کشیدن دندان عقل
عوارض تخلیه دندان عقل رایج نیست، اما ممکن است رخ دهد. شایعترین عارضه باز شدن مجدد محل زخم است که بهبود را به تأخیر میاندازد.
ساکتهای خشک
ساکتهای خشک نیز رایج هستند. این عارضه زمانی رخ میدهد که خون در حفره دندان لخته نشود یا لخته از جای خود خارج شود. معمولاً بین سه تا پنج روز پس از کشیدن دندان اتفاق میافتد. ساکتهای خشک میتوانند توسط جراح شما درمان شوند. او مواد زائد را خارج میکند و ممکن است حفره را با پانسمان دارویی بپوشاند. علائم خشکی ساکت عبارتند از:
- طعم یا بوی نامطبوع در ساکت
- درد ممتد یا ضربان دار در لثه یا فک (ممکن است شدید باشد)
- بیرون زدن استخوان
عفونتها
عفونتها میتوانند به دلیل گیرکردن ذرات غذا یا باکتریهای دیگر در حفرهای که دندان عقل شما در آن کشیده شده است، ایجاد شود. باکتریها میتوانند در سراسر بدن پخش شوند و باید بهسرعت درمان شوند. علائم عفونت عبارتند از:
- ترشح خون یا چرک از محل زخم
- تب
- اسپاسم عضلات فک
- لرز
- لثههای دردناک یا متورم در نزدیکی ناحیه زخم
- طعم یا بوی بد در دهان
آسیب عصبها
آسیب دیدن عصبها در اثر کشیدن دندان عقل نادر است، اما ممکن است رخ دهد. در حین جراحی، عصب سهقلو ممکن است آسیب ببیند. آسیب اغلب موقتی است و چندین هفته یا چند ماه طول میکشد تا بهبود یابد. آسیب شدید، میتواند دائمی باشد. علائم آسیب عصبها در اثر کشیدن دندان عقل عبارتند از:
- درد
- بیحسی یا سوزنسوزن شدن در لثه، زبان، چانه، دندانهای اطراف و لب پایین
واکنش آلرژیک
اگر علائم واکنش آلرژیک را نشان دادید، به اورژانسی مراجعه کنید. ممکن است به داروهایی که پزشکتان تجویز کرده، از جمله داروهای مسکن، حساسیت داشته باشید. علائم واکنش آلرژیک عبارتند از:
- تنگی نفس
- مشکل در تنفس
- احساس میکنید گلوی شما در حال بسته شدن است یا زبان شما متورم شده است
- سرگیجه
- ضربان قلب سریع
- راش پوستی
- تب
نتیجهگیری
اکثر افراد با کشیدن دندان عقل بهسرعت بهبود مییابند، به شرطی که در حین بهبودی از دستورات پزشک پیروی کنند. خوردن و نوشیدن غذاهای مناسب و اجتناب از غذاهای نادرست، بخش مهمی از این دستورالعملها است. در این صورت بسیار راحتتر خواهید بود و احتمال بوز عوارض را به میزان قابل توجهی کاهش خواهید داد.