درمان دندانهای عفونت کرده، خراب شده و یا کشیده شده به دلایل مختلف، از جمله چالشهایی است که اکثر افراد درگیر آن میباشند. چرا که نه تنها در زمینه خوردن و آشامیدن وجود دندان از اهمیت بالایی برخوردار است که در زمینه زیبایی دهان و افزایش اعتماد به نفس، دندان یکی از موارد کلیدی میباشد. استفاده از پروتز از جمله روشهای پرکاربرد در این زمینه است. در برخی از موارد متخصص تشخیص میدهد که برای فرد باید از پروتز دندان متحرک استفاده شود. این نوع پروتزها دارای ویژگیهای خاص هستند و انواع مختلفی دارند.
پروتز متحرک
شرایط از دست دادن دندانها همیشه به یک شکل نیست و در مواردی امکان اینکه متخصص پروتز ثابت برای فرد استفاده کند فراهم نیست در چنین شرایطی از پروتزهای متحرک استفاده میشود که به صورت جزئی یا دست دندان کامل کاربرد دارند.
نام این پروتز اشاره بر این دارد که امکان جابهجایی و درآوردن و گذاشتن دندان وجود دارد در واقع میتوان پروتز متحرک را از دهان خارج کرد. مثال واضح آن دست دندانهای معمولی یا همان دندان مصنوعی است که در افراد مسن اغلب استفاده میگردد.
انواع پروتز متحرک
در دسته پروتزهای متحرک نیز با توجه به شرایط از نظر جنس و یا نوع قالب و تعداد، انواع مختلفی وجود دارد. دو دسته کلی و معروف آنها شامل پروتز کامل یا همان دست دندانهای معروف و پروتز پارسیل میباشد. (پروتز پارسیل بر گونهای از پروتزهای ناکامل گفته میشود) اینکه وضعیت دهان و دندان شما به چه شکل باشد و چه تعداد دندان از دست رفته داشته باشید تعیین میکند که متخصص برای شما پروتز متحرک کامل استفاده کند یا از پروتزهای پارسیل کمک بگیرد.
پروتز کامل دندان
در پروتز کامل فرآیند معاینه، قالبگیری، ساخت پروتز و تحویل به مراجعه کننده صورت میگیرد. در این مراحل در صورتی که شرایط مراجعه کننده دشوار باشد یک پروتز فوری برای او تجویز میگردد که بعد از دریافت پروتز معمولی، پروتز فوری برداشته میشود. برای این که شرایط لثه و فک به پایداری کامل برسد، یک فرصت چند هفتهای بعد از کشیدن دندان به مراجعه کننده داده میشود، که در این مدت از پروتز فوری استفاده میشود.
پروتزهای کامل نیز در دو دسته کلی قرار میگیرند که شامل نوع معمولی و نوع لثه نرم میشوند. در واقع یک پروتز کامل از قسمت دندان و لثه تشکیل شده است. قسمت لثه در حالت معمولی و نرم ارائه میشود که حالث لثه نرم در موارد خاص و اوایل قرارگیری دندان استفاده میگردد.
پروتز پارسیل
دسته دیگری از پروتزهای متحرک، پروتز ناکامل یا پارسیل میباشد که علاوه بر قالب دندان جایگزین، تجهیزات دیگری مانند نگهدارنده دارند. نگهدارنده فلزی کمک میکند که پروتز درجای خود فیکس و ماندگار شود. این نوع پروتزها در دسته پروتزهای ارزان قیمت و سریع قرار میگیرند که برای تعداد کم دندان کاربرد مناسب دارند و مانع ایجاد فشار و صدمه به باقی دندانهای فرد میشود. زمانی متخصص به مراجعه توصیه میکند که از پروتز پارسیل استفاده نماید که تعداد دندان سالم در فک بالا و پایین مناسب باشد و نیازی به کشیدن آنها وجود نداشته باشد. اما در صورتی که باقی دندانها خراب و عفونت کرده باشند، باقی را هم میکشند و از دست کامل دندان استفاده میکنند.
خود پروتزهای پارسیل به چند دسته تقسیم میشوند که شامل پروتز بافتی اکریلی، پروتز با چارچوب فلزی و پروتز انعطاف پذیر میباشد.
پروتز دندان اوردنچر
یک دسته دیگر از پروتزهای دندان متحرک، پروتز دندان اوردنچر میباشد که ترکیبی از دست دندان کامل به همراه پایههای ایمپلنتی میباشد. در واقع در این حالت دو یا چند ایمپلنت درون لثه ایجاد میگردد تا فرد راحتی بهتری داشته باشد و دست دندان محکمتر و ثابتتر درون دهان قرار بگیرد.
مراقبت از پروتزهای متحرک
از عواملی که در زیبایی، ماندگاری و عملکرد بهتر دندان پروتز متحرک تأثیرگذار میباشد، مراقبت ویژه از پروتزهای متحرک است. این ظرفیتها باعث میشود از زردی و لکه شدن آنها جلوگیری شود و آسیبی به آنها وارد نشود مواردی مانند ترک برداشتن و شکنندگی نیز اتفاق نمیافتد.
- مسواک زدن و شستشوی کامل پروتز دندان متحرک در طول روز برای دو مرتبه.
- در چند روز اول موقع خواب دندان مصنوعی را از دهان خارج کنید تا موجب حساسیت نشود.
- بهداشت لثه، دهان و قسمتهای دیگر دهان را نیز رعایت کنید.
- دندان زمانی که از دهان خارج میشود حتماً باید درون آب نمک قرار گیرد.