آیا ویتامین دی بر سلامت دندان‌هایتان تأثیر می‌گذارد؟

سلسله مراتبی از اتفاقات بسیار معمول قبل از معاینه دندان‌های شما وجود دارد. این احتمال وجود دارد که در آخرین معاینه به شما گفته باشند که باید بهتر نخ دندان بکشید و مسواک بزنید. اگر این اتفاق برای شما افتاده است، نگران نباشید، شما تنها نیستید. بسیاری از افراد به یک برنامه منظم بهداشت دهان و دندان و کاهش مصرف شکر، پایبند نیستند.

بسیاری از افراد قبل از قرار ملاقات با دندان‌پزشک با عجله نخ دندان می‌کشند و مسواک می‌زنند، در حالی‌که می‌دانند دندان‌پزشک می‌تواند متوجه این امر شود.
اما اگر جلوگیری از پوسیدگی دندان یا کنترل خونریزی لثه به چیزی بیشتر از مسواک و نخ دندان و کاهش مصرف شکر نیاز داشته باشد، چه می‌کنید؟ بسیاری از مردم از توصیه‌های مربوط به مسواک زدن و قطع مصرف شکر پیروی نمی‌کنند، اما هنوز مشکلاتی در دندان‌هایشان نداشته‌اند. در نقطه مقابل، افرادی هستند که مسواک می‌زنند، نخ دندان استفاده می‌کنند و غذاهای سالم می‌خورند، اما هنوز هم دچار مشکلاتی در دندان‌هایشان هستند.
به نظر می‌رسد این اتفاق شانسی باشد، اما در حقیقت روتین شبانه و کاهش مصرف قند و شکر، تنها قطعه پازل سلامت دندان نیست و برای داشتن دندان‌های سالم باید رژیم غذایی مناسب دندان‌های سالم داشته باشید، نه‌فقط رژیم کم شکر.
دندان‌ها بخشی زنده از بدن ما هستند. نحوه مدیریت مواد معدنی در بدن ما با تعادل کلسیم و سیستم ایمنی بدن رهبری می‌شود، که هر دوی آن‌ها با ویتامین دی متعادل می‌شوند.

“ویتامین دی” و سلامت دندان

پوسیدگی دندان و خونریزی لثه دو معیار رایج برای سنجش سلامت دندان‌ها هستند. هر دوی آن‌ها بیماری مزمن هستند. پوسیدگی دندان رایج‌ترین بیماری مزمن در کودکان است و خونریزی لثه اولین علامت بیماری لثه است. بیماری لثه یک اختلال التهابی مزمن است و فقط نشانه سلامت لثه نیست، بلکه نشانه سلامت روده نیز هست.
در حالی‌که ما روی صیقل دادن دندان‌ها برای تمیز و سفید نگه داشتن آن‌ها تمرکز کرده‌ایم، از آنچه که در بدن اتفاق می‌افتد و می‌تواند روی سلامت دندان‌ها تأثیر بگذارد، غافل هستیم. ویتامین دی یک کلید اصلی در بهبود سلامت دندان‌ها و عاملی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان و خونریزی لثه است.

پوسیدگی دندان: “ویتامین دی” و سیستم ایمنی دندان

پوسیدگی دندان الزاماً با رعایت بهداشت دهان و دندان مرتبط نیست. بسیاری از تمدن‌های سنتی هرگز مسواک را لمس نکردند و پوسیدگی دندان بسیار کمی هم داشتند. یکی از عوامل اصلی در این اتفاق، ویتامین دی است. می‌دانیم که ویتامین دی با تابش نور خورشید روی پوست، جذب بدن می‌شود.
ویتامین دی برای ساختن استخوان‌های سالم بسیار مهم است، زیرا به سیستم گوارش شما اجازه می‌دهد که کلسیم را از غذایتان جذب کند. کلسیم ماده اولیه‌ای است که همراه با فسفر، ساختار استخوانی را ایجاد می‌کند و مینای دندان را تشکیل می‌دهد. زیر مینای دندان عاج وجود دارد. عاج حاوی سلول‌های زنده‌ای است که بدن از آن‌ها برای محافظت از خون‌رسانی و عصب‌های داخل دندان استفاده می‌کند.
عاج حاوی سلول‌های «نگهبان» است که در مرز مینای دندان قرار دارند و عوامل ایمنی را آزاد می‌کنند. آن‌ها می‌توانند عاج آسیب‌دیده را ترمیم کنند، اما فقط در صورتی‌که ویتامین دی کافی در بدن وجود داشته باشد. اگر سطح ویتامین دی شما پایین باشد، سیستم دفاعی شما انرژی لازم برای محافظت و ترمیم دندان‌های آلوده را نخواهد داشت.

خونریزی لثه: “ویتامین‌دی”، باکتری‌های دهان و التهاب

رعایت بهداشت دهان و دندان، توسط دندان‌پزشک و برای جلوگیری از التهاب لثه توصیه می‌شود. التهاب لثه هم مانند خونریزی لثه، به‌عنوان نشانه‌ای از التهاب شناخته می‌شود. التهاب لثه فقط نشانه ضعف در سلامت دندان نیست؛ بلکه نشانه یک سیستم ایمنی ملتهب نیز هست. دهان شما در امتداد میکروبیوم روده قرار دارد، جایی که ۸۰ درصد از سیستم ایمنی بدن در آن است. دهان هم مانند روده، تعاملی بین میکروب‌ها و سلول‌های ایمنی بدن شما است. ویتامین دی در مدیریت سیستم ایمنی بدن نقش دارد و نحوه شکل‌گیری سلول‌های ایمنی را کنترل می‌کند.

کمبود “ویتامین دی”

کودکانی که کمبود این ویتامین را دارند، بیشتر در معرض خطر پوسیدگی دندان قرار دارند. این مسئله با کمبود ویتامین دی و مقدار ناکافی این ویتامین در ارتباط است. آزمایش خون استاندارد برای ویتامین دی اندازه‌گیری سطح ۲۵(OH)D در خون است.
به‌عنوان مثال کودکانی که کمبود این ویتامین را داشتند، در معرض خطر بیشتری بوده‌اند و با این حال، کودکانی که میزان ویتامین دی آن‌ها کافی نبوده هم نسبتاً در معرض خطر پوسیدگی دندان قرار داشتند. اگر شما یا کودکتان تجربه پوسیدگی دندان را داشته‌اید، باید میزان این ویتامین را در بدن خود بررسی کنید. در بیشتر موارد، سطح این ویتامین در بیمارانی که دچار پوسیدگی دندان شده‌اند، بین ng/ml 20 تا ۴۰ بوده است. شما باید سعی کنید به سطح ng/ml 60 تا ۸۰ برسید.
در این زمینه به تحقیقات بیشتری نیاز است، اما مکمل‌های ویتامین دی خطر ابتلا به بیماری‌های لثه را کاهش می‌دهند.

سطح “ویتامین دی” خود را مدیریت کنید

با انجام تغییرات ساده‌ای در سبک زندگی و رژیم غذایی می‌توان سطح ویتامین دی را بالا برد:

سبک زندگی: روزانه ۳۰ دقیقه نور طبیعی خورشید دریافت کنید.

• دقت کنید که اگر صورت و دستان را در معرض نور خورشید قرار ندهید، در غیر این صورت بدن شما ویتامین دی را تبدیل نمی‌کند.
• جغرافیا: در عرض جغرافیایی بالای ۳۰ درجه، نور خورشید در پوست به ویتامین دی تبدیل نمی‌شود.
• اگر مشکلات گوارشی، ایمنی یا کبدی دارید، روی تبدیل ویتامین دی اثر می‌گذارد.

رژیم غذایی: روزانه ۱ تا ۲ وعده غذایی غنی از ویتامین دی داشته باشید.

غذاهایی که دندان‌ها را تقویت می‌کنند نیاز به منابع غنی ویتامین دی ۳ دارند. این غذاها عبارتند از:

• ماهی چرب
• گوشت ارگان
• تخم‌مرغ
• کره، ماست، پنیر

مکمل: رژیم غذایی یک راه طولانی‌مدت برای مدیریت ویتامین دی است. اگر کمبود ویتامین دی دارید (کمتر از ۲۵ ng/ml)، باید در مورد مصرف مکمل با پزشک خود مشورت کنید. به یاد داشته باشید که دی ۳ همیشه باید در کنار K2 کافی دریافت شود.

سخن پایانی

ویتامین دی یکی از بزرگ‌ترین عوامل مؤثر در سلامت دندان و کاهش خطر پوسیدگی دندان و بیماری لثه است. شما می‌توانید از طریق غذاهایی که می‌خورید و سبک زندگی، سطح ویتامین دی را مدیریت کنید. به یاد داشته باشید غذا خوردن برای دندان‌های سالم، همان غذا خوردن برای بدن سالم است. در قرار ملاقات بعدی با دندان‌پزشک، حتماً در مورد سطح ویتامین دی خود سؤال کنید.