رادیوگرافی دندان (عکس ایکس-ری)
رادیوگرافی دندان (ایکس-ری) تصویری از دندان است که دندان‌پزشک برای ارزیابی سلامت دهان و دندان از آن استفاده می‌کند. این ایکس-ری برای تصویربرداری از داخل دندان‌ها و لثه‌ها سطح پرتوافشانی کمی دارد. این تصویر به دندان‌پزشک کمک می‌کند تا مشکلاتی مثل پوسیدگی، خرابی دندان و دندان‌های متأثر از آن را شناسایی کند.
شاید رادیوگرافی دندان پیچیده به نظر برسد اما در واقع ابزار بسیار رایجی است که به اندازه جرمگیری دندان‌ها اهمیت دارد.
چرا رادیوگرافی انجام می‌شود
رادیوگرافی دندان معمولاً سالی یک‌بار انجام می‌شود اما اگر دندان‌پزشک در حال بررسی پیشرفت مشکل یا درمان دندان باشد، ممکن است بیشتر انجام شود.
عواملی که بر تکرار رادیوگرافی تأثیر می‌گذارند عبارتند از:
- سن
- سلامت دهان و دندان
- علائم بیماری دهان و دندان
- سابقه بیماری لثه (التهاب لثه) یا پوسیدگی دندان
اگر بیمار جدید باشید احتمالاً رادیوگرافی انجام داده‌اید تا دندان‌پزشک جدید تصویر روشنی از سلامت دندانتان داشته باشد. اگر از مراجعه قبلی به دندان‌پزشک رادیوگراف نداشته باشید، گرفتن این تصویر اهمیت پیدا می‌کند.
احتمالاً کودکان بیشتر از بزرگ‌سالان باید رادیوگرافی کنند تا دندان‌پزشک بتواند رشد دندان‌های اصلی‌شان را تحت نظر بگیرد. اهمیت این رادیوگرافی زمانی مشخص می‌شود که برای پیشگیری از مشکلات بعدی نیاز به کشیدن دندان شیری باشد مثلاً زمانی که دندان اصلی در حال رشد از پشت دندان شیری است.
خطرات رادیوگرافی
درست است که رادیوگرافی دندان با پرتوافشانی انجام می‌شود اما سطح پرتوافشانی به حدی پایین است که خطری برای کودکان و بزرگ‌سالان ندارد. اگر دندان‌پزشک از رادیوگراف دیجیتال به‌جای چاپ تصویر روی فیلم استفاده کند، خطر قرار گرفتن در معرض ایکس-ری کمتر می‌شود.
دندان‌پزشک یک پیشبند سربی هم روی قفسه سینه، شکم و ناحیه تناسلی شما قرار می‌دهد تا اعضای حیاتی بدنتان در معرض پرتوافشانی غیرضروری قرار نگیرند. در صورت وجود مشکلات تیروئیدی، یقه تیروئید هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. به کودکان و زنان در سن باروری هم پیشبند و هم یقه تیروئید داده می‌شود.
زنان باردار از این قاعده مستثنا هستند.
آمادگی برای رادیوگرافی دندان
برای رادیوگرافی دندان آمادگی خاصی نیاز نیست. فقط بهتر است قبل از آن دندان‌هایتان را به‌طور صحیح مسواک بزنید تا محیط بهداشتی‌تری برای کسانی که روی دندان‌هایتان کار می‌کنند ایجاد کنید. رادیوگرافی معمولاً قبل از جرمگیری انجام می‌شود.
در مطب دندان‌پزشک با پیشبند سربی پوشش‌دهنده قفسه سینه و پاها روی صندلی می‌نشینید. دستگاه ایکس-ری در کنار سرتان قرار می‌گیرد تا تصاویری از دهانتان ثبت کند. برخی مطب‌ها، اتاقی جداگانه برای رادیوگرافی دارند اما برخی دیگر رادیوگرافی را در همان اتاقی انجام می‌دهند جرمگیری و درمان‌های دیگر انجام می‌شود.
هر زمان که پرسشی داشتید فقط پس از چند دقیقه پاسخ آن را از پزشک دریافت کنید
سؤال دندانپزشکی دارید؟ به‌صورت آنلاین یا با تماس تلفنی با دکتر رضا افتخار آشتیانی صحبت کنید.
انواع رادیوگرافی دندان
رادیوگرافی انواع مختلفی دارد که زوایای مختلفی از دهان را تصویربرداری می‌کند. رایج‌ترین انواع آن، رادیوگرافی داخل دهانی است که عبارتند از:
- بایت وینگ: در این تکنیک، باید تکه کاغذ مخصوصی را گاز بزنید تا دندان‌پزشک نحوه قرار گرفتن تاج‌های دندان روی هم را ببیند. این نوع رادیوگرافی برای تشخیص پوسیدگی‌های بین دندان‌ها (بین‌دندانی) انجام می‌شود.
- اکلوزال: این رادیوگرافی زمانی انجام می‌شود که فکتان بسته است و برای مشاهده میزان مرتب بودن دندان‌های بالا و پایین انجام می‌شود. همچنین برای تشخیص ناهنجاری‌های آناتومیک کف یا سقف دهان انجام می‌شود.
- اکلوزال: در این تکنیک، همه دندان‌ها در یک تصویر دیده می‌شوند.
- پانورامیک: برای این نوع رادیوگرافی، دستگاه دور سر می‌چرخد. دندان‌پزشک برای معاینه دندان عقل، برنامه‌ریزی برای قرار دادن دستگاه‌های دندانی یا مشاهده مشکلات فک از این تکنیک استفاده می‌کند.
- پری‌اپیکال: این تکنیک دو دندان کامل از ریشه تا تاج را نشان می‌دهد.
رادیوگرافی خارج دهانی زمانی انجام می‌شود که دندان‌پزشک به وجود مشکلاتی در نواحی خارج از لثه‌ها و دندان‌ها مثل فک شک کرده باشد.
مسئول رادیوگرافی، شما را در همه مراحل رادیوگرافی راهنمایی می‌کند. او احتمالاً هنگام عکس‌برداری، مدت کوتاهی از اتاق خارج می‌شود و از شما می‌خواهد که هنگام عکس‌برداری کاملاً بی حرکت بایستید. اگر از فاصله‌گذار (فیلم‌نگهدار) استفاده شود، درون دهانتان حرکت داده و تنظیم می‌شود تا عکس خوبی گرفته شود.
پس از رادیوگرافی
وقتی عکس‌ها آماده شد (در صورت انجام رادیوگرافی دیجیتال، فوراً آماده می‌شود) دندان‌پزشک آن‌ها را بررسی می‌کند تا ناهنجاری‌ها را تشخیص دهد.
اگر دندان‌پزشک مشکلاتی مثل پوسیدگی و خرابی دندان را تشخیص دهد درباره گزینه‌های درمانی با شما مشورت خواهد کرد. اگر دندان‌پزشک مشکلی تشخیص نداد به همان روتین بهداشتی خود ادامه دهید.
چشم‌انداز
رادیوگرافی منظم دندان مانند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، بخش جدایی‌ناپذیر سلامت عمومی دهان و دندان است.
چک‌آپ منظم برای مطمئن شدن از سلامت دهان و دندان لازم است اما بدان معنا نیست که نباید رادیوگرافی انجام دهید.
بسته به سن، سلامت و پوشش بیمه باید هر سال یا دو سال یک‌بار رادیوگرافی انجام شود. چک‌آپ‌های منظم را جدی بگیرید و اگر درد داشتید یا تغییرات دیگری در دهانتان مشاهده کردید به دندان‌پزشک مراجعه کنید.
دیدگاهتان را بنویسید